Tại một hội nghị kín gần đây của các chuyên gia chính sách đối ngoại hàng đầu Mỹ, họ đánh giá Ukraine có nguy cơ thất bại trong cuộc chiến tiêu hao với Nga, bất chấp nỗ lực viện trợ của phương Tây.
(Từ trái sang) Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Mỹ Joe Biden – Ảnh: ASIANEWS
Theo báo Asia Times ngày 20-3, gần đây các cựu quân nhân, quan chức tình báo và học giả từ thời Tổng thống Ronald Reagan cho tới thời Tổng thống Donald Trump đã dự một hội nghị kín theo Quy tắc Chatham House. Theo đó, bất kỳ ai dự đều được tự do sử dụng thông tin từ cuộc thảo luận, nhưng không được phép tiết lộ người đã phát biểu.
Triển vọng chiến thắng ảm đạm của Ukraine
Hiện nay cuộc chiến giữa Nga và Ukraine chưa có lối thoát. Tại hội nghị trên, câu hỏi “cuộc chiến giữa Nga – Ukraine có thể leo thang thành một cuộc xung đột lớn hơn ra sao?” đã không nhận được sự quan tâm.
Thay vào đó, các chuyên gia đưa ra đánh giá ảm đạm về triển vọng chiến thắng của Ukraine. Họ cho rằng Ukraine ít có khả năng đánh bại Nga, ngay cả khi phương Tây nỗ lực hỗ trợ tối đa và có nguy cơ làm leo thang căng thẳng.
Một diễn giả lập luận rằng do tình trạng thiếu quân nhân được đào tạo kỹ lưỡng và đạn dược, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể sẽ xem xét kế hoạch hòa bình do Trung Quốc đề xuất, đặc biệt là sau khi Bắc Kinh làm trung gian thành công cho thỏa thuận khôi phục quan hệ ngoại giao Iran – Saudi Arabia.
“Vào cuối hội nghị, một trong những diễn giả hàng đầu nói rằng chúng ta không nên kinh ngạc nếu Tổng thống Ukraine Zelensky chấp thuận kế hoạch hòa bình của Trung Quốc. Không ai ở phương Tây từng dự đoán rằng Trung Quốc sẽ làm trung gian cho Iran và Saudi Arabia” – trang Asia Times thuật lại.
Quân nhân Ukraine dùng súng cối bắn về phía quân Nga bên ngoài thành phố tiền tuyến Bakhmut ở khu vực Donetsk, đông Ukraine hôm 6-3 – Ảnh: REUTERS
Ukraine thiệt hại nặng trong cuộc chiến tiêu hao
Các nhà phân tích Mỹ cho rằng với quân đội lớn hơn nhiều, Nga sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến tiêu hao ở Ukraine.
Ukraine đã chịu thương vong cao trong cuộc chiến. Một tiểu đoàn Ukraine mất 600 người hồi tháng 1, sau đó có 700 người nhảy vào thay thế, nhưng tiểu đoàn này lại mất 800 người vào tháng 2, tức tỉ lệ thương vong lên tới 60% trong hai tháng.
Ngoài số thương vong cao, nhiều binh sĩ Ukraine được liên minh quân sự NATO huấn luyện trong giai đoạn 2014-2022 đã thiệt mạng trên chiến trường. Hiện nay các tân binh, với chỉ ba tuần huấn luyện, đang được tung vào chiến tuyến. Do đó, chất lượng của các lực lượng vũ trang Ukraine đang giảm đi.
Mỹ đã bác bỏ kế hoạch hòa bình của Trung Quốc dành cho xung đột Nga – Ukraine, trong đó có nội dung kêu gọi ngừng bắn toàn diện. Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ lưu ý rằng lệnh ngừng bắn sẽ cho phép Nga vẫn ở lại trên các phần lãnh thổ đã chiếm giữ từ Ukraine.
Mặc dù Washington đã bác bỏ kế hoạch hòa bình của Trung Quốc, nhưng Kiev thì không. Một cựu quan chức chính sách đối ngoại cấp cao nói thêm Ukraine và Trung Quốc “có mối quan hệ đối tác mạnh mẽ từ nhiều thập niên trước”.
Gần đây báo Wall Street Journal (Mỹ) dẫn các nguồn thạo tin nói rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có kế hoạch nói chuyện với ông Zelensky. Cuộc nói chuyện có thể diễn ra sau khi nhà lãnh đạo Trung Quốc đến gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Matxcơva trong tuần này.
Hiện Ukraine và Trung Quốc chưa xác nhận liệu sẽ có một cuộc điện đàm, hội nghị qua video hoặc cuộc gặp trực tiếp giữa ông Tập và ông Zelensky hay không. Hôm 13-3, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết giới chức Mỹ khuyến khích ông Tập liên lạc với ông Zelensky.
Kế hoạch hòa bình 12 điểm
Hôm 24-2, vào dịp tròn một năm xung đột Nga – Ukraine, Trung Quốc đã đề xuất kế hoạch hòa bình gồm 12 điểm cho xung đột Nga – Ukraine. Bắc Kinh cũng gọi đây là “Lập trường của Trung Quốc về giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraine”.
Các đề xuất gồm:
(1) Tôn trọng chủ quyền của tất cả quốc gia;
(2) Từ bỏ tư duy chiến tranh lạnh
(3) Dừng các hành động thù địch;
(4) Nối lại các cuộc đàm phán hòa bình;
(5) Giải quyết khủng hoảng nhân đạo;
(6) Bảo vệ dân thường và tù binh;
(7) Duy trì an toàn cho các nhà máy điện hạt nhân;
(8) Giảm các rủi ro chiến lược;
(9) Tạo điều kiện cho hoạt động xuất khẩu ngũ cốc;
(10) Ngừng các lệnh trừng phạt đơn phương;
(11) Giữ ổn định các chuỗi cung ứng và công nghiệp;
(12) Thúc đẩy tái thiết hậu xung đột.
Trong đó, ở điểm thứ (3) Dừng các hành động thù địch, Trung Quốc đề xuất tất cả các bên nên ủng hộ Nga và Ukraine hợp tác theo cùng một hướng và nối lại đối thoại trực tiếp càng nhanh càng tốt, để dần dần hạ nhiệt tình hình và cuối cùng đạt được lệnh ngừng bắn toàn diện.
Nguồn Tuổi Trẻ
