Đánh giá về động thái của NHNN, Chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính – Tiền tệ Quốc gia, cho rằng động thái hút ròng của chủ yếu do thanh khoản của hệ thống khá dồi dào.
Trong giai đoạn đầu năm nay, tín dụng tăng trưởng rất chậm và thậm chí còn âm đồng thời huy động vốn cũng tăng trưởng chậm nhưng cao hơn tín dụng. Dựa vào số liệu từ NHNN, chuyên gia cho biết tín dụng đến hết tháng 2 giảm khoảng 1% còn huy động vốn ước tính giảm khoảng 0,7%.
Điều này dẫn đến thanh khoản hệ thống dồi dào, lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh. Trong phiên 11/3, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã giảm về ở mức 1,17%/năm, giảm mạnh so với mức đỉnh đạt được trong ngày 21/2 (4.14%) tiến gần về mặt bằng thấp được duy trì trong thời gian dài trong giai đoạn dư thừa thanh khoản trước đó (khoảng 0,14- 0,15%/năm).
Thanh khoản khá dồi dào nên NHNN cần hút thanh khoản về một phần. Tuy nhiên, đây chưa phải nguyên nhân quan trọng nhất. Động thái hút tiền về qua kênh đấu thầu tín phiếu nhằm mục tiêu quan trọng là qua đó đẩy lãi suất liên ngân hàng lên cao hơn, sát hơn so với lãi suất USD nhằm giảm áp lực tỷ giá.
Theo các thông tin trong cuộc họp gần nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ chưa giảm lãi suất ít nhất là cho đến hết nửa đầu năm nay.
Việc Fed duy trì ở lãi suất cao mà lãi suất của Việt Nam quá thấp sẽ gây áp lực tỷ giá. Bằng chứng là tỷ giá trong thời gian vừa qua đã có những biến động, từ đầu năm đến giờ tỷ giá USD/VND đã tăng khoảng 1,5%. Điều này xuất phát từ ba nguyên nhân:
- Thứ nhất, đồng USD tăng giá do Fed chưa giảm lãi suất. Đồng thời, năm vừa rồi kinh tế Mỹ số liệu công bố phục hồi khá tốt nên USD tăng giá khiến cho các đồng tiền khác mất giá tương ứng. Đây là lý do quan trọng nhất.
- Thứ hai là yếu tố thời vụ, chu kỳ khi đầu năm là giai đoạn các doanh nghiệp nước ngoài thường chuyển lợi nhuận về nước gây áp lực lên tỷ giá.
- Thứ ba là hoạt động xuất nhập khẩu, điều này khiến nhu cầu ngoại tệ tăng trở lại. Theo đó, nhập khẩu hai tháng đầu năm nay tăng khoảng 17 – 18% so với cùng kỳ đương nhiên cũng sẽ kéo theo nhu cầu về ngoại tệ. Dù quan hệ cung cầu vẫn tương đối tốt nhưng nhu cầu tăng lên khiến cho tỷ giá bị tác động.
- Ngoài ra, một lý do nữa là giá vàng tăng cao có thể phát sinh hoạt động nhập khẩu vàng nhẫn qua kênh không chính thống khiến tỷ giá căng thẳng cục bộ.
Vì vậy, động thái hút ròng của NHNN chủ yếu nhằm xoa dịu tỷ giá. Năm ngoái, NHNN đã từng sử dụng công cụ này vào tháng 9 và bây giờ bắt đầu sử dụng lại. Tuỳ vào thanh khoản ở các ngân hàng vì có tăng trưởng tín dụng thấp mà NHNN sẽ quyết định khối lượng hút ròng.
“Tuy nhiên, theo tôi đánh giá việc này sẽ không sử dụng quá thường xuyên NHNN sẽ không can thiệp quá mạnh bởi chi phí của nó chính là lãi suất”, ông Lực nhận định và cho biết sẽ khó xảy ra kịch bản NHNN hút ròng liên tục nhiều như kỳ tháng 9 năm ngoái.
Với thị trường chứng khoán, TS. Cấn Văn Lực cũng khẳng định rằng việc NHNN hút ròng không tác động nhiều đến thị trường chứng khoán bởi đây chỉ là một nghiệp vụ bình thường trong điều hành và nhằm bình ổn tỷ giá chứ không tác động nhiều đến dòng tiền.
Có chăng chỉ dịch chuyển từ kênh nhà đầu tư sang kênh tiết kiệm nếu lãi suất huy động nhích lên, TS. Lực nhìn nhận.
Đồng tình với chuyên gia Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế – tài chính Nguyễn Đức Hùng Linh cũng cho rằng việc bơm hút tiền chỉ là câu chuyện nghiệp vụ và diễn ra thường xuyên. Nguyên nhân của động thái này chủ yếu do USD lên cao nên NHNN hành động để ưu tiên giữ tỷ giá.
Ông cũng cho rằng, lãi suất thấp quá không phải là một điều tốt, lãi suất của VND (HM:VND) thấp trong bối cảnh các Ngân hàng Trung ương lớn trên thế giới vẫn giữ lãi suất ở mức cao sẽ gây chênh lệch lớn và ảnh hưởng đến dòng vốn cũng như áp lực với tỷ giá.
Theo investing
